جنگ از سوی هر کشوری که شروع شود یک عمل قبیح است، اما در عین حال گاه جنگ از لحاظ اقتصادی، فرصت‌های خوبی را ایجاد می‌کند که درصورت مدیریت و تدبیر صحیح برای استفاده از فرصت‌های ایجادشده، نتایج خوبی را از لحاظ اقتصادی به ویژه در حوزه ترانزیت و سایر خدمات لجستیکی در پی خواهد داشت.
دبیر انجمن کشتیرانی با اعلام این مطلب درباره فرصت‌هایی که مسیرهای ترانزیتی ایران می‌تواند برای روسیه در شرایط تحریم‌های اروپا و آمریکا داشته باشد، گفت: طبیعی است که در مخاصمه به وجود آمده اروپا و آمریکا و سایر متحدان تحریم‌های اقتصادی متعددی را متوجه روسیه می‌کنند کما اینکه در حال حاضر مسیرهای هوایی خود را به روی روسیه بسته‌اند و همزمان اروپا ورود تمام کشتی‌های روسی یا تحت پرچم روسیه را ممنوع اعلام کرده و به دنبال آن مناسبات تجاری بین این کشورها قطع شده است.
مسعود پل‌مه ادامه داد: وقتی دسترسی‌های متداول و متعارف حمل کالا از روسیه به اروپا یا بالعکس مسدود شود به این معنا نیست که پس از این روسیه در تحریم صد درصدی قرار گرفته و هیچ گونه عملیات حمل به/ از روسیه انجام نمی‌شود.
وی با بیان اینکه در این شرایط ایران از طریق آبراه‌هایی که به روسیه متصل می‌شود و از طریق شبکه ریلی و جاده‌ای می‌تواند از صادرات و واردات آن کشور کسب سهم کند، گفت: می‌دانیم که کریدور ریلی که چین را از طریق روسیه به اروپا متصل می‌کرد و همچنین کریدور دیگری که در شمال روسیه فعال بود، متوقف شده به همین دلیل حجم قابل توجهی از بارهای این دو کریدور به سمت کریدور میانی و کریدور تراسیکا معطوف شده، از این رو ضرورت دارد در این شرایط سازمان بنادر و دریانوردی و شرکت راه‌آهن برای جذب بارهایی که از چین به سمت اروپا در تردد بودند، از فرصت پیش آمده استفاده کنند.
پل‌مه با تاکید بر اینکه برای احیای راه ابریشم سنتی می‌توان از این شرایط استفاده کرد، گفت: از مسیر راه ابریشم سنتی می‌شود برای ارسال کالا از مسیر ریلی چین، CIS ایران و ترکیه و در نهایت ارسال کالا به اروپا استفاده کرد.
دبیر انجمن کشتیرانی با اشاره به اقدامات کشورهای منطقه در این شرایط اظهار کرد: اطلاع داریم کشورهای قزاقستان، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان برای اینکه از این فرصت کمال استفاده را برده باشند شروع به جذب سفارش‌های متعددی کرده‌اند که از طریق ریل به قزاقستان و ترکمنستان و سپس از طریق آکتائو و ترکمن‌باشی و کشتی‌های رو-رو به آذربایجان منتقل و از این کشور به گرجستان و در نهایت از آنجا به سمت ترکیه و اروپا برود.
وی با بیان اینکه برای استفاده از این فرصت بین کشورهای منطقه رقابت تنگاتنگی ایجاد شده، ادامه داد: معتقدم در این شرایط می‌توانیم با همکاری ترکیه یعنی در واقع با شراکت ترکیه برای احیای مسیر ریلی ایران و ترکیه برای حمل کالا از چین به اروپا و بالعکس اقدام کنیم.
پل‌مه با اشاره به پتانسیل بنادر شمالی برای استفاده از این فرصت منطقه‌ای گفت: به طور قطع بنادر ایران در شمال کشور با همین ظرفیت‌های موجود این قابلیت را دارند که تمام نیازهای روسیه در انتقال کالا به این کشور را سرویس دهند. هر چند به واسطه اقلیم جغرافیای دریای خزر بنادر بزرگی در این محدوده نداریم اما تعدد بنادر در این منطقه و امکانات موجود و همچنین حسب سیاست‌های سازمان بنادر و دریانوردی که به اجرا رسیده از همین ظرفیت برای مدیریت ارسال کالا به/ از روسیه می‌توان استفاده کرد.
دبیر انجمن کشتیرانی افزود: می‌دانیم که محصولات کشاورزی و مواد غذایی قابل توجهی از اروپا به روسیه انتقال داده می‌شد و این انتقال کالا از طریق مرزهای جاده‌ای، ریلی و دریایی اروپا و روسیه صورت می‌گرفت، اما در این شرایط جنگی شاهد انسداد این راه‌های ترانزیتی هستیم و اطمینان داریم که مشکلاتی برای صادرات و واردات کالا از / به اروپا هم ایجاد می‌کند.
وی تاکید کرد: البته این طور نیست که وقتی اروپا تحریمی را اعمال می‌کند، تمام بخش خصوصی اروپا حاضر به تحمل این زیان باشند و روابط تجاری خود را با روسیه قطع کنند و به طور قطع کالاها از سایر مسیرها به روسیه خواهد رفت که امن‌ترین و کوتاه‌ترین مسیرها، مسیر ایران است، اما باید توجه داشته باشیم در این شرایط رقابتی باید به مولفه‌های ترانزیتی زمان، کیفیت و قیمت توجه کنیم.
پل‌مه درباره اقدامات دولت و مسوولان متولی ترانزیت برای استفاده از این شرایط اظهار کرد: در کشور ما متاسفانه تا زمانی که به دقیقه ۹۰ نرسیم مسوولان هوشیار نمی‌شوند.
همین موضوع استفاده از شرایط را در شورای عالی ترابری که سه معاون وزیر با مسوولیت انواع شیوه‌های حمل و نقلی در آن حضور داشتند، مطرح کردم، اما واکنشی به این موضوع نداشتند.
دبیر انجمن کشتیرانی ادامه داد: وقتی واکنش صحیحی از سوی دولت رخ نمی‌دهد به مفهوم ضعف مدیریت و بی‌تدبیری است. مانند اتفاقی که در تحریم کشورهای حوزه خلیج فارس (قطر) رخ داد و در آن شرایط تمام فرصت‌‌ها و امتیازات را به صورت یکجا به ترکیه واگذار کردیم یا در تخاصمی که بین ترکیه و روسیه اتفاق افتاد ایران هیچ اقدامی انجام نداد و از استفاده از تمام قابلیت‌هایی که داشتیم، دریغ کردیم.
وی گفت: دولت چنان روی مسائل اقتصادی مشغول شده که قابلیت لازم برای مدیریت ، تفکر و برنامه‌ریزی ندارد؛ البته در همین حین بخش خصوصی آمادگی استفاده از فرصت به وجود آمده در منطقه را دارد و اتفاقا در این خصوص با قزاقستان هم تعاملاتی صورت گرفته تا بتوانند با همکاری کشورهای منطقه به نفع اشتغال نیروی کار در ایران و درآمدزایی کشور اقدامی انجام دهند.