تاثیر اعتماد سازمانی بر تجاری سازی دانش

تجاری سازی دانش به معنی تبدیل یافته‌های جدید و ایده‌های پژوهشی به محصولات و خدمات و فناوری‌های قابل ارائه به بازار است. تجاری‌‌سازی دانش، گرایشی است که به موجب آن دانشگاه می‌تواند نتایج تحقیقات را جهت تولید سرمایه به بازار انتقال دهد. نکته حائز اهمیت در این فرایند، شناسایی و اولویت‌بندی عوامل تأثیرگذار در روند تجاری‌سازی دانش است.شناسایی عوامل تأثیرگذار، به مدیران و تصمیم‌گیران، امکان تصمیم‌گیری و تعیین خط مشی تجاری‌سازی را می‌دهد.
اعتماد، بنیان همکاری های مبتنی بر دانش در سازمانها است و می تواند باعث تسهیل به اشتراک گذاری دانش و ارتقای عملکرد شرکای تجاری شود.

از آنجا که انسانها مهمترین نقش را برای دستیابی به مزیت رقابتی سازمانها ایفا می کنند، باید دارای مهارت ها و تخصصهای لازم باشند و به صراحت می توان گفت، مهمترین ابزار و منبع قدرت برای افراد در سازمان ها، دانش و اطلاعات آنها می باشد. با جایگزین شدن کارگر دانشی قرن بیست و یک به جای کارگر دستی قرن بیست، کاربرد مدیریت دانش و تسهیم دانش به طور گسترده مورد توجه قرار گرفت و به عنوان منبع مهمی برای کسب مزیت های رقابتی، مورد توجه قرار گرفت. نظر پاتنام، تئوری سرمایۀ اجتماعی فرض می کند که هرچه بیشتر با افراد دیگر ارتباط داشته باشیم، بیشتر به آنها اعتماد می کنیم و برعکس. به عبارت دیگر، ارتباطات باز و اطلاعات که آزادانه در دسترس است، راه هایی است که از طریق آنها اعتماد ساخته می شود. ارتباط در ایجاد و تقویت اعتماد بین افراد نقش اساسی ایفا می کند. از سویی دیگر بدون اعتماد، تسهیم دانش و همکاری با دیگران نمی تواند، حاصل شود.
قدم اول برای مدیریت دانش و اطلاعات در سراسر سازمان و تجاری سازی آن، وجود اعتماد بالای درون سازمانی است.اعتماد را به این شکل می توان تعریف کرد: اعتماد و ایمان متقابل به رفتار و مقاصد دیگران. وجود اعتماد در روابط بین اعضای سازمان به صورت چشم گیری حایز اهمیت است و روابط کاری که به واسطه اعتماد ایجاد شده اند، همکاری را تقویت نموده، تعارضات را کاهش داده، تعهد به سازمان را افزایش و تمایل به ترک سازمان را کاهش می دهند. اگر چه نباید اعتماد را به عنوان راه حل نهایی تمام مشکلات سازمان تلقی کرد ولی تیم هایی که در آنها، افراد احساس تنش و نارضایتی می کنند و از نظر عاطفی، تعهد کمتری نسبت به سازمان دارند، در بلند مدت می توانند غیرمولد بوده و برای سازمان زیان بخش باشند. برای اینکه سازمان ها اثربخش باقی بمانند، لازم است در این زمینه شرایطی که اعتماد را بین اعضأ تسهیل می کند، سرمایه گذاری شود.

اعتماد سازمانی بيانگر اعتماد بين اعضاي سازمان و خود سازمان است. اين نوع اعتماد از طريق تعامل ميان همكاران، سرپرستان و رهبری سازمان به وجود آمده است و پرورش مي يابد.
اعتماد سازمانی شامل هر دونوع اعتماد بین فردی و موسسه ای می شود.
اعتماد افقی: یعنی اعتماد بین کارکنان با یکدیگر؛
اعتماد عمودی: یعنی اعتماد بین کارکنان و مدیر، که این اعتماد ممکن است بر پایه صلاحیت، قابلیت و خیرخواهی باشد؛
اعتماد نهادی(موسسه ای): اعتماد سازمانی غیر شخصی، اعتماد موسسه ای نامیده می‌شود که می تواند، در اعتماد اعضای سازمان به استراتژی سازمان، صلاحیت فناوری آن، ساختارها و پردازش های خوب آن توصیف شود.

اعتماد به سازمان اجازه می دهد که بر فعالیت های بلند مدت تمرکز نماید؛ برای مثال توانمندسازی کارکنان ممکن است یک هدف کوتاه مدت باشد ؛ اما ممکن است به نوآوری، بهبود کیفیت خدمات، افزایش مسوولیت پذیری و شایستگی، بهبود روحیه و کاهش غیبت و ترک خدمت منجر شود. اعتماد یک عنصر ضروری برای تغییر اثر بخش سازمان است.

محققان، ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ را ﺑﺮاي اﻋﺘﻤﺎد ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮﺷﻤﺮده اﻧـﺪ؛ ﺑـﺮاي ﻣﺜـﺎل ﻧﯿﻬـﺎن (2000)، ﻧﺘـﺎﯾﺞ افزایش اﻋﺘﻤﺎد در ﺳﺎزﻣﺎن را ﺷﺎﻣﻞ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﻬﺮه وری و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺗﻌﻬﺪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽداﻧﺪ. ﺟﯿﻦ (2009)، ﺗﺄﺛﯿﺮ اﻋﺘﻤﺎد ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ را ﺷﺎﻣﻞ اﯾﺠﺎد ﮔﺮاﯾﺶﻫﺎی ﻣﻄﻠﻮب ﻣﺎﻧﻨﺪ اﯾﺠﺎد و ﺑﻪ اﺷـﺘﺮاك ﮔـﺬاری داﻧـﺶ، تسهیم دانش، رﺿﺎﯾﺖ ﺷﻐﻠﯽ و افزایش عملکرد، رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺷﻬﺮوﻧﺪی ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ، ﺗﻌﻬﺪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ و...، و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﮔﺮاﯾﺶﻫﺎی ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب از ﻗﺒﯿـﻞ ﺗــﺮك ﺷــﻐﻠﯽ، رﻓﺘﺎرﻫــﺎی ﺗــﺪاﻓﻌﯽ، رﻓﺘﺎرﻫــﺎی ﻧﻈــﺎرﺗﯽ و... ﻋﻨــﻮان ﻣــﯽ ﮐﻨــﺪ. اعتماد سازمانی جزو عوامل سازمانی موثر بر تجاری‌سازی دانش می باشد.
تجاری سازی دانش در شرکت های کوچک و متوسط نشان داد که برخی از تغییرات در رفتار و مشارکت در نوآوری شرکت های کوچک و متوسط می تواند با تلاش برای جلوگیری از سو‌استفاده از دانش و به دست آوردن اعتماد و وابستگی به حرفه های کاملا قانونی تبیین شود. با تغییر سطح اعتماد سازمانی، سطح تجاری سازی دانش می تواند کاهش یا افزایش  یابد. به عبارت دیگر میزان تجاری سازی دانش تحت تاثیر مولفه های اعتماد عمودی، اعتماد افقی، اعتماد نهادی بوده و تغییر می نماید.
براساس تاثیر اعتماد عمودی بر تجاری سازی دانش پیشنهاد می شود در شرکت بر برخورد منصفانه و صادقانه مدیران با کارکنان به عنوان الگوی عملی واعتماد ساز در شرکت به عنوان یکی از ارزش های مهم سازمانی، وفاداری و عمل به وعده های داده شده، تقویت سطح دانش و تخصص مدیران از طریق فرایندهای توسعه و توانمندسازی مدیران، توجه به نیاز ها و علایق کارکنان و تلاش برای حل مشکلات آنان از سوی مدیران تاکید گردد.
براساس تاثیر اعتماد افقی بر تجاری سازی دانش پیشنهاد می گردد در شرکت بر برخورد منصفانه و صادقانه کارکنان با یکدیگر به عنوان یکی از ارزشهای مهم سازمانی تاکید گردد. کارکنان پایبند، وفادار و خوش قول در شرکت حمایت گردد، از طریق فرایندهای توسعه و توانمندسازی کارکنان سطح دانش و تخصص کارکنان تقویت گردد؛ کارکنان به اقدام در خصوص توجه به نیاز ها و علایق همکاران و تلاش برای حل مشکلات آنان ترغیب و تشویق گردند.
براساس تاثیر اعتماد نهادی بر تجاری سازی دانش پیشنهاد می گردد نگاه مساوی و توام با احترام در شرکت به همه کارکنان و توجه به آینده و رفاه آنان مورد تاکید قرار گیرد. بر توجه همزمان شرکت به منافع خود و جامعه، عمل به تعهدات در قبال ذینفعان، تشویق مدیران به ایجاد همسویی بیشتر در گفتار و اعمال به عنوان الگوهای اثرگذار بر کارکنان، برنامه ریزی و تدوین برنامه برای رویارویی با چالش های آتی شرکت و تقویت قابلیت های تکنولوژیکی و فناورانه شرکت و تقویت توان تخصصی و حرفه ای مدیران از طریق فرایندهای مدیریت عملکرد مورد توجه قرار گیرد.
این یافته ها با نیازهای محیط های پویا که نیازمند جو اعتماد و همکاری بین اعضای سازمان و تجاری سازی دانش است، همسویی دارد. در تاکید مجدد بر اهمیت این نتیجه باید گفت که اعتماد سازمانی در بین اعضای سازمان می تواند به مقبولیت علمی و دانشی در بین همدیگر و مدیران مجموعه منتهی شده و زمینه را برای گفتمان مشترک و رفتار حرفه ای فراهم می نماید و از ممانعت اولیه در پذیرش ایده ها و دیدگاههای افراد پیشگیری کرده و شرکت را به سمت موفقیت بیشتر رهنمون می سازد. چرا که براساس دیدگاه اعتماد، بنیان همکاری های مبتنی بر دانش در سازمانها است و می تواند باعث تسهیل به اشتراک گذاری دانش و ارتقای عملکرد شرکای تجاری شود .

|

منابع
- فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت(بهبود و تحول)
- کریتنر رابرت و کینیکی آنجلو(1394) مدیریت رفتار سازمانی
- آینده پژوهی مدیریت
- پژوهش نامه مدیریت
- Institutional change and commercialization of university research in China. Journal of Science and Technology Policy in China
- Influences of cross-functional collaboration and knowledge creation on technology commercialization: Evidence from high-tech industries. Industrial marketing management